Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Yükemin bildirdiği işi,oluşu, hareketi yapan, yerine getiren varlıklara özne denir. Adlar, ad tamlamaları, sıfat tamlamaları adlaşmış sıfatlar, yan cümleler özne görevini üstlenebilir.
Özne Çeşitleri (Türleri):
A- Gerçek Özne:
Gerçek özneyi bulabilmek için eylem cümlelerinde yüklemin köküne -an, -en eki getirilerek kimdir? Veya, nedir? soruları yöneltilir. Ad cümlelerinde ise "olan" kimdir? "Olan" nedir? soruları yöneltilir.
Biz de yemekten sonra film izledik, (izleyen kimdir?) – Biz Yaşar Kemal iyi bir yazardır, (iyi bir yazar olan kimdir?") -Yaşar Kemal
B- Sözde özne:
Gerçek öznenin bulunmadığı cümlelerde cümle içindeki asıl görevi belirtisiz nesne olan sözcükler cümle içinde sözde özne görevi üstlenir. Ad cümlelerinde sözde özne olmaz. Bir eylem cümlesinde sözde öznenin olabilmesi için yüklemde edilgenlik ekleri olan "-I, -n" bulunmak zorundadır.
Yaşlı kadın odasına çekildi. / Gerçek özne
Bozulan araba yolun kenarına çekildi / Sözde özne
İşçiler pamukları topladı./ Gerçek özne
Pamuklar toplandı. / Sözde özne
Gömleklerin hepsi ütülendi./ Sözde özne
Uyarı: Ad cümlelerinde sözde özne olmaz. Çünkü edilgenlik eki olan "- I, - n" yalnızca eylemlere getirilebilir.
C- Açıklamalı Özne:
Bazı cümlelerde özne açıklayıcısıyla birlikte verilir. Açıklamaların başına ve sonuna virgül (,) konulur. Açıklamalar da özne içinde değerlendirilmelidir.
Hatice, halamın kızı, yarın bize gelecek./ Gerçek özne "Hatice" öznesinin açıklayıcısı "halamın kızı"dır.
D- Örtülü Özne:
Bazı cümlelerde eylemi yapan bulunmasına karşın, bunlar aldıkları bazı ekler (-ca, -ce) ya da birlikte kullanıldıkları bazı sözcükler (nedeniyle, etkisiyle, tarafından) nedeniyle cümlede gerçek özne değil zarf tümleci görevini üstlenir. Örtülü özneler yalnızca edilgen çatılı cümlelerde bulunur.
Yasa Meclisçe kabul edildi./ Z.T (Örtülü özne)
Şiddetli rüzgârın etkisiyle cam kırıldı./ Z.T. (Örtülü özne)
Tarih: 2016-03-02 01:56:33 Kategori: Sözlük
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Özne Çeşitleri Nedir
Özne Çeşitleri (Türleri):
A- Gerçek Özne:
Gerçek özneyi bulabilmek için eylem cümlelerinde yüklemin köküne -an, -en eki getirilerek kimdir? Veya, nedir? soruları yöneltilir. Ad cümlelerinde ise "olan" kimdir? "Olan" nedir? soruları yöneltilir.
Biz de yemekten sonra film izledik, (izleyen kimdir?) – Biz Yaşar Kemal iyi bir yazardır, (iyi bir yazar olan kimdir?") -Yaşar Kemal
B- Sözde özne:
Gerçek öznenin bulunmadığı cümlelerde cümle içindeki asıl görevi belirtisiz nesne olan sözcükler cümle içinde sözde özne görevi üstlenir. Ad cümlelerinde sözde özne olmaz. Bir eylem cümlesinde sözde öznenin olabilmesi için yüklemde edilgenlik ekleri olan "-I, -n" bulunmak zorundadır.
Yaşlı kadın odasına çekildi. / Gerçek özne
Bozulan araba yolun kenarına çekildi / Sözde özne
İşçiler pamukları topladı./ Gerçek özne
Pamuklar toplandı. / Sözde özne
Gömleklerin hepsi ütülendi./ Sözde özne
Uyarı: Ad cümlelerinde sözde özne olmaz. Çünkü edilgenlik eki olan "- I, - n" yalnızca eylemlere getirilebilir.
C- Açıklamalı Özne:
Bazı cümlelerde özne açıklayıcısıyla birlikte verilir. Açıklamaların başına ve sonuna virgül (,) konulur. Açıklamalar da özne içinde değerlendirilmelidir.
Hatice, halamın kızı, yarın bize gelecek./ Gerçek özne "Hatice" öznesinin açıklayıcısı "halamın kızı"dır.
D- Örtülü Özne:
Bazı cümlelerde eylemi yapan bulunmasına karşın, bunlar aldıkları bazı ekler (-ca, -ce) ya da birlikte kullanıldıkları bazı sözcükler (nedeniyle, etkisiyle, tarafından) nedeniyle cümlede gerçek özne değil zarf tümleci görevini üstlenir. Örtülü özneler yalnızca edilgen çatılı cümlelerde bulunur.
Yasa Meclisçe kabul edildi./ Z.T (Örtülü özne)
Şiddetli rüzgârın etkisiyle cam kırıldı./ Z.T. (Örtülü özne)
Tarih: 2016-03-02 01:56:33 Kategori: Sözlük
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Yorum Yapx